Τα τελευταία χρόνια έχει παρατηρηθεί αύξηση της επίπτωσης του καρκίνου του δέρματος ιδιαίτερα της πιο σοβαρής μορφής που είναι το μελάνωμα. Αυτό οφείλεται κυρίως στη μείωση της στιβάδας του όζοντος στη στρατόσφαιρα η οποία απορροφά μεγάλο μέρος της υπεριώδους ακτινοβολίας.
Το ηλιακό φάσμα χωρίζεται ανάλογα με το μήκος κύματος σε υπεριώδη ακτινοβολία (<400nm),ορατό φώς (400-760nm) και υπέρυθρη ακτινοβολία (>760nm). Το ορατό φώς έχει μικρή βιολογική δραστηριότητα, εκτός από την διέγερση του αμφιβληστροειδή στην όραση. Η υπέρυθρη ακτινοβολία μεταφέρει τη ζέστη .
Κάτω από τα 400nm είναι η υπεριώδης ακτινοβολία που χωρίζεται σε 3 ζώνες: UVA(320-400nm),UVB(290-320nm) και UVC(200-290nm).Πρακτικά, ελάχιστη UVC εισέρχεται στη επιφάνεια της γης, επειδή απορροφάται από το στρώμα του όζοντος, αν και τα τελευταία χρόνια έχει αρχίσει και ανιχνεύεται. Η υπεριώδης ακτινοβολία UVA προκαλεί πρόωρη γήρανση του δέρματος ,επηρεάζει το ανθρώπινο ανοσοποιητικό σύστημα και αποτελεί σημαντικό παράγοντα κινδύνου, για τον καρκίνο του δέρματος . Η ακτινοβολία UVB προκαλεί τα γνωστά μας εγκαύματα.
Στην ετικέτα των αντηλιακών, υπάρχει ο δείκτης προστασίας, γνωστός και ως SPF(sun protection factor), o οποίος αναφέρεται μόνο στη προστασία από τη UVB.Τα αντηλιακά, εμποδίζουν την διείσδυση των επικίνδυνων ακτίνων, αλλά κανένα δεν μπορεί να προσφέρει πλήρη προφύλαξη. Ακόμα και αυτά με τον μεγαλύτερο δείκτη, επιτρέπουν καποια ελαχιστη έκθεση, στις ακτινοβολίες UVA και UVB.
Ας διαλέξουμε τον κατάλληλο δείκτη προστασίας, για την επιδερμίδα μας , με τη βοήθεια των παρακάτω δεδομένων:
Ο δείκτης προστασίας 6 είναι ο μικρότερος δείκτης, ο οποίος προσφέρει κάποια προστασία. Αντηλιακά, με μικρότερους δείκτες δεν πρέπει να προτιμώνται.

• Δείκτες 6-10 προσφέρουν χαμηλή προστασία.
• Δείκτες 15-25 προσφέρουν μέτρια προστασία.
• Δείκτες 30-50 προσφέρουν υψηλή προστασία.

Παρά τους συχνούς ισχυρισμούς όπως π.χ.<< sunblocker>> και << ολική προστασία >>, κανένα αντηλιακό προϊόν δε μπορεί να παράσχει πλήρη προστασία από την ηλιακή ακτινοβολία. Όμως ένα αντηλιακό με δείκτη 15, απορροφά το 93% της UVB ακτινοβολίας και ένα άλλο, με δείκτη 30, απορροφά το 97% της UVB ακτινοβολία. Ισχυρισμοί, για πλήρη προστασία ενηλίκων, μωρών και μικρών παιδιών, δε λένε την αλήθεια. Αντίθετα, όλα τα αντηλιακά πρέπει να φέρουν προειδοποιητική σήμανση ότι δεν παρέχουν 100% προστασία. Η ορθή επάλειψη του προϊόντος είναι εξίσου σημαντική, με την επιλογή του ίδιου του προϊόντος. Παραδείγματος χάρη, προκειμένου να επιτευχθεί η προστασία που υποσημαίνεται, με το <<συντελεστή ηλιακής προστασίας >>, απαιτείται ποσότητα 2mg/cm2 . Η ποσότητα , για να καλυφθεί όλο το σώμα , μπορεί να ανέρχεται στο ένα τρίτο μιας μικρής φιάλης αντηλιακού. Ισχυρισμοί ότι δεν χρειάζεται επανάληψη της επάλειψης δεν είναι αληθινοί.
Για την προστασία από τη UVA ακτινοβολία είναι απαραίτητο η συσκευασία του αντηλιακού να περιλαμβάνει την ειδική τυποποιημένη σφραγίδα UVA. Ας επισημανθεί ξανά ότι η UVA δηλαδή η μακρού μήκος κύματος ακτινοβολία είναι περισσότερο διεισδυτική και ευθύνεται περισσότερο για τη φωτογήρανση και το καρκίνο δέρματος. Η UVA επίσης αντανακλάται περισσότερο από την άμμο, το χιόνι ή τον πάγο.

ΤΑ ΠΙΟ ΣΥΝΗΘΙΣΜΕΝΑ ΛΑΘΗ ΠΟΥ ΚΑΝΟΥΜΕ
Βάζουμε στο παιδί αντιηλιακό στην παραλία. Αυτή η συνήθεια εκθέτει την παιδική επιδερμίδα στις ακτίνες του ήλιου για περίπου μισή ώρα, αφού το αντιηλιακό, μέχρι να ενεργοποιήσει την άμυνα του οργανισμού ,χρειάζεται περίπου 20-30 λεπτά. Πρέπει λοιπόν να απλώνουμε αντιηλιακό στο παιδί , λίγο προτού ξεκινήσουμε για την παραλία.
Κάνουμε μία μόνο επάλειψη
Ιδιαίτερα στα παιδιά που μπαινοβγαίνουν στο νερό ,παίζουν με την άμμο και ιδρώνουν ,χρειάζεται να ανανεώσουμε κάθε μια ώρα το αντιηλιακο , ακόμη κι αν είναι αδιάβροχο .
Θεωρούμε υπερβολή το μπλουζάκι .Η προστασία που εξασφαλίζει στο παιδί ένα ανοιχτόχρωμο μπλουζάκι με πυκνή ύφανση είναι πολύ σημαντική και θα πρέπει να επιμένουμε , ώστε να τα φοράει το παιδί καθημερινά στην παραλία, και όχι μόνο αφού έχει κοκκινίσει το δέρμα του. Θυμηθείτε πως όταν το μπλουζάκι βραχεί, μειώνεται η προστασία που προσφέρει ,η οποία παραμένει όμως πολύτιμη.
Χαλαρώνουμε όσο παίρνουν οι μέρες
Τις πρώτες μέρες στην παραλία <<κυνηγάμε >> το παιδί, για να του φορέσουμε το καπέλο και να του βάλουμε αντιηλιακό .Όσο παιρνούν οι μέρες και η επιδερμίδα του μαυρίζει , χαλαρώνουμε την προσοχή μας και μπορεί να εκθέσουμε το παιδί στην ταλαιπωρία ενός εγκαύματος. Αυτό βέβαια συμβαίνει επειδή , πραγματικά όσο περισσότερο εκτίθεται το παιδί στον ήλιο, τόσο αυξάνεται η φυσική άμυνα του δέρματος. Και πάλι, όμως, η αντιηλιακή προστασία είναι απαραίτητη.
Χρησιμοποιούμε το αντιηλιακό μόνο στην παραλία
Ο καλοκαιρινός ήλιος καίει παντού, και όχι μόνο στην παραλία. Γι’ αυτό είναι απαραίτητο να βάζουμε στο παιδί αντιηλιακό από τη στιγμή που βγαίνει από το σπίτι- στην πρωινή βόλτα, στις κούνιες, στο παιχνίδι στην αυλή.
Δεν το προστατεύουμε στο αυτοκίνητο
Οι ακτίνες του ηλίου φτάνουν στην επιδερμίδα, ακόμη κι αν το παιδί βρίσκεται πίσω από τα τζάμια του αυτοκινήτου, και μπορούν να προκαλέσουν έγκαυμα. Γι’ αυτό η πρόταση των παιδιάτρων είναι να χρησιμοποιούμε αντιηλιακό , ακόμη κι όταν μετακινούμαστε με το αυτοκίνητο.
Ξεχνάμε κάποια ευαίσθητα σημεία
Συνήθως βάζουμε αντιηλιακό στο σώμα και στο πρόσωπο του παιδιού και ξεχνάμε τον αυχένα, τα αυτιά και το κουντεπιέ, όπου μπορεί ευκολότερα να κοκκινίσει το παιδικό δέρμα.
Πρέπει να είμαστε ιδιαίτερα προσεκτικοί εάν:
• Έχουμε ανοιχτόχρωμη επιδερμίδα, ξανθά, κόκκινα ή καστανόξανθα μαλλιά, γαλάζια ή γκρίζα μάτια, φακίδες ή καψίματα, πριν το μαύρισμα.
• Είμαστε πολλή ώρα σε ανοιχτούς χώρους.
• Υποβληθήκαμε, πρόσφατα, σε θεραπεία, για καρκίνο του δέρματος.
• Υπάρχει κληρονομική προδιάθεση, για καρκίνο του δέρματος, ιδιαίτερα μελάνωμα.
• Εργαζόμαστε και κινούμαστε , σε κλειστούς χώρους, καθ’ όλη την διάρκεια της εβδομάδας (οι πολλές συνεχόμενες ώρες ηλιοθεραπείας αποτομα το Σαββατοκύριακο θα μας βλάψουν.)
• Ζούμε ή κάνουμε διακοπές, σε μεγάλα ύψη, όπως βουνά ( η υπεριώδης ακτινοβολία του ήλιου αυξάνεται κατά 4% - 5% για κάθε 300μέτρα, πάνω από το επίπεδο της θάλασσας).
• Κάνουμε διακοπές, κοντά στον Ισημερινό.
• Πάσχουμε, από κάποιες συγκεκριμένες ασθένειες, όπως ερυθηματώδης λύκος, πολύμορφο εκ φωτός εξάνθημα , πορφυρία.
• Κάνουμε κάποια θεραπευτική αγωγή, που περιλαμβάνει έστω ένα από τα παρακάτω φάρμακα:
• Παρασκευάσματα, για ακμή
• Αντιβιοτικά, που περιέχουν τετρακυλίνη
• Αντισταμινικά
• Αντισυλληπτικά, που περιέχουν οιστρογόνο
• Μη στεροειδή, αντιφλεγμονώδη φάρμακα
• Ηρεμιστικά ή παρασκευάσματα για ναυτία
• Αγχολυτικά
• Διουρητικά
• Φάρμακα για διαβήτη

Τα μωρά και τα παιδιά είναι ιδιαίτερα ευαίσθητα στον ήλιο. Μελέτες δείχνουν ότι ένα ή περισσότερο ηλιακά εγκαύματα στο παιδί ή στον έφηβο, διπλασιάζουν την πιθανότητα εμφάνισης του μελανώματος, που είναι μια πολύ συνηθισμένη και δυνητικα θανατηφόρα μορφή καρκίνου του δέρματος.
Το τελευταίο χρονικό διάστημα, έχει αρχίσει μια συζήτηση ότι η έκθεση, στον ήλιο καθημερινά 10-15 λεπτά, βοηθάει τον οργανισμό μας να παράγει την αναγκαία ποσότητα βιταμίνης D. Αυτή η συζήτηση έλαβε διαστάσεις και παρερμηνεύτηκε ότι δεν απαιτείται χρήση αντιηλιακού, εάν εκτιθέμεθα, στον ήλιο, για αυτό το χρονικό διάστημα, καθημερινά.
Η έκθεση του προσώπου, των μπράτσων, των χεριών και της πλάτης, στην ηλιακή ακτινοβολία, 10-15 λεπτά, χωρίς αντιηλιακό , δύο φορές την εβδομάδα, είναι αρκετή, για τη σύνθεση ικανοποιητικής ποσότητας βιταμίνης D. Αμέσως μετά, πρέπει να βάλουμε αντιηλιακό με δείκτη προστασίας, τουλάχιστον, 15, για να προστατέψουμε το δέρμα μας. Ειδικά, στην Ελλάδα, με την ηλιοφάνεια, που έχουμε τα 20-30 λεπτά την εβδομάδα, τα καλύπτουμε, όταν κάνουμε βόλτα, ακόμα και μέσα στην πόλη.